Yeni Koronavirüs (COVID-19), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu hastalığı belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür. Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere, Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine ve diğer dünya ülkelere yayılmıştır. Coronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesidir. İnsanlarda, birkaç koronavirüsün soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha şiddetli hastalıklara kadar solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir. Koronavirüs hastalığına COVID-19 virüsü neden olur.

Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile ya da virüs bulunan yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir.

Virüsün kuluçka süresi 2 gün ile 14 gün arasındadır.

İş yeri veya iş yeri dışında kimse ile temas etmeden cerrahi maske kullanarak ve fiziksel mesafeye (3-4 adım) uyarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. İş yeri yöneticisine telefonla bilgi verilmelidir.

Sağlık kuruluşu tarafından belirlenen tedavi sürecine mutlaka uyulmalı ve iş yeri yöneticisi telefonla bilgilendirilmelidir.

Sağlık kuruluşu tarafından belirlenen tedavi sürecine mutlaka uyulmalı ve iş yeri yöneticisi telefonla bilgilendirilmelidir. Ayrıca iş yerinde varsa yakın temasta bulunduğu diğer kişileri iş yeri yöneticisine bildirilmelidir.

  • Belirti gösteren kişiler tarafından tıbbi maske kullanımı ve fiziksel mesafe (3-4 adım) kurallarına uyulmalı ve iş yeri yöneticisine derhal haber verilmelidir.
  • En yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı ve sağlık kuruluşu tarafından belirtilecek yönlendirmelere uyulmalıdır.
  • Sağlık kuruluşunun yönlendirmesi doğrultusunda durum iş yeri yöneticisine telefonla bildirilmelidir.

İş yeri yöneticisine telefonla bilgi vererek evde izlem kurallarını uygulamalı ve sonucun çıkmasını beklemelidir. Test sonucu belli olana kadar iş yerine gelmemeli ve kimseyle yakın temasta bulunmamalıdır. Maske, fiziksel mesafe (en az 3-4 adım) ve hijyen kurallarını uygulamalıdır. Test sonucu alındığında, sağlık kuruluşunun yönlendirmesine göre hareket etmelidir.

İş yerinde COVİD-19 pozitif vakası olduğunda iş yeri yöneticisi İş sağlığı ve güvenliği birimine (İSGB) önce telefonla, sonrasında ise EBYS üzerinden bildirimde bulunacaktır. Bildirim sonrasında İSG birimi tarafından gerekli temaslı ve yakın temaslı çalışmaları yapılarak uygulanacak prosedür hakkında çalışanlar bilgilendirilecek ve yakın temaslı olan kişilerin (bknz:12. COVİD-19 vakalarında kimler yakın temaslı sayılır?) evde izlem için iş yeri ile temasları kesilecektir. Evde izlem İl Sağlık Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecektir. COVİD-19 pozitif tanısı bulunan kişi ile temasta veya yakın temasta bulunmuş kişiler tıbbi maske kullanımı, fiziksel mesafe (en az 3-4 adım) ve el hijyeni tedbirlerine mutlaka uyacaklardır.

COVİD-19 pozitif vakalarında İş Sağlığı ve Güvenliği birimi tarafından gerekli araştırma ve incelemeler yapılmaktadır. Araştırma ve inceleme sonucunda yakın temaslı personel tespitinde sayının toplam çalışan sayısına yakın olması durumunda işyerinin kapatılmasına karar verilebilmektedir. Diğer durumlarda kapatılmasına gerek duyulmamaktadır.

Kişi pozitif vaka ile yakın temasta (bknz:12 COVİD-19 vakalarında yakın temaslı nasıl belirlenir?) bulunmuşsa, derhal iş yeri yöneticisine bilgi vererek cerrahi maske, fiziksel mesafe (en az 3-4 adım) ve hijyen kurallarına uyarak yöneticinin ve İş Sağlığı ve Güvenliği biriminden gelen yetkililerin yönlendirmesine göre hareket edecektir.

Temaslı değerlendirilmesi yapılırken, COVID-19 vakasının PCR testi alınmasından veya semptom başlangıcından önceki 48 saatlik süre içersindeki temaslıları değerlendirmeye alınır.

COVID-19 hastası ile korunma önlemleri almadan (maskesiz veya maskenin uygunsuz kullanımı) teması olan kişiler aşağıdaki durumlarda yüksek riskli temaslı olarak kabul edilir

  • COVID-19 hastasıyla 2 metreden daha yakın mesafede tek seferde 10 dakikadan uzun süreyle yüz yüze kalan, konuşan kişiler,
  • COVID-19 hastasına doğrudan bakım sağlayan kişiler,
  • COVID-19 hastası öğrenci/öğretmen ile aynı sınıfı paylaşan öğrenciler ve öğretmenler,
  • COVID-19 hastasıyla fiziksel temas eden kişiler (örn. öpüşme, kucaklaşma, sarılma vb.),
  • COVID-19 hastasının salgıları (tükürük, balgam vb.) ile veya COVID-19 hastasının hapşırma-öksürme gibi durumlarında korunmasız temas eden kişiler,
  • COVID-19 hastasıyla, iyi havalandırılmayan ve bulaşma açısından yüksek riskli olarak değerlendirilen kapalı ortamlarda 10 dakikadan fazla kalan kişiler (maskeli olsalar bile),
  • COVID-19 hastasıyla aynı uçakta seyahat eden yolculardan iki ön, iki arka ve iki yan koltukta oturan (kişi koridorda oturuyorsa ön ve arka çaprazda oturan en yakın kişiler de temaslı olarak alınır) kişiler maske kullanımına bakılmaksızın,
  • COVID-19 hastasıyla aynı evde yaşayan kişiler,
  • COVID-19 hastasıyla aynı ofiste çalışan kişiler.
  • COVID-19 hastasıyla yurtta veya otelde aynı odayı paylaşan kişiler maske kullanımına bakılmaksızın,

COVID-19 hastası ile damlacık enfeksiyonuna yönelik korunma (uygun maske kullanımı var) önlemleri alınmış durumda;

  • COVID-19 hastasıyla aynı şehirler arası otobüste, tren kompartmanında seyahat eden kişiler,

COVID-19 hastası ile korunma önlemleri alarak (ağzı ve burnu kapayacak şekilde kuralına uygun maske takarak) teması olan kişiler aşağıdaki durumlarda düşük riskli temaslı olarak kabul edilir.

  • COVID-19 hastasıyla iyi havalandırılan aynı kapalı ortamda bulunmuş kişiler.
  • COVID-19 hastası öğrenci/öğretmen ile aynı sınıfı paylaşan öğrenciler ve öğretmenler
  • COVID-19 hastasıyla aynı evde yaşayanlar,
  • COVID-19 hastasıyla aynı ofiste çalışanlar,

COVID-19 hastası ile damlacık enfeksiyonuna yönelik korunma (maske hiç takılmamış veya uygun takılmamış) önlemleri almadan;

  • COVID-19 hastasıyla aynı kapalı ortamda 2 metreden uzak 10 dakikadan kısa süre bulunmuş maskesiz kişiler,
  • Evde izlenen temaslılar İl Sağlık Müdürlüğü tarafından belirlenecek yetkililer tarafından telefonla takip edilir.
  • Temaslı izlem süresini evde geçirmelidir.
  • Başka kişi/kişiler ile aynı ortamı paylaştığı (ev, hastane vb.) zaman tıbbi maske takılmalıdır.
  • Ev halkına bulaşma riskini önlemek için evde takipli hastalar mümkünse evindeki diğer kişilerden farklı bir odada, mümkün değil ise iyi havalanan bir odada oturmalı, diğer kişilerden en az 1 metre uzakta olmalıdır ve tıbbi maske takılmalıdır, maskenin nemlenmesi halinde yenisi ile değiştirilmelidir.
  • Eve ziyaretçi kabul edilmemelidir.
  • Temaslının ev içindeki hareketi sınırlandırılmalı; tuvalet, banyo gibi ortak kullanılan alanlar iyi havalandırılmalıdır.
  • Yakın Temaslı, kişisel eşyalarını başkaları ile paylaşmamalı, ev halkının bardak, tabak, havlu gibi eşyalarını kullanmamalı; eğer kullanması gerekirse bu eşyaları iyice su ve sabunla yıkamalıdır. Yakın Temaslının kullandığı kıyafet ve çarşaf, nevresim gibi tekstil ürünleri 60-90°C’de normal deterjan ile yıkanmalıdır.
  • Banyo ve tuvaletler günde en az bir kez sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) (Sodyum hipoklorür Cas No: 7681-52-9) temizlenmelidir.
  • Solunum yolu salgıları veya vücut çıkartıları ile kirlenme olması mümkün olan tüm yüzeylerin sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) (Sodyum hipoklorür Cas No: 7681-52-9) temizlenir ve belirgin şekilde kirlenme olduğunda ise (1:10 normal sulandırmada)çamaşır suyuyla temizlenir.
  • Banyo ve tuvaletler günde en az bir kez sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) (Sodyum hipoklorür Cas No: 7681-52-9) temizlenir.
  • Çamaşır suyu hazırlama oranları (%10-%1):
  • 1/10’luk çamaşır suyu hazırlanışı: 1 ölçü çamaşır suyu +9 ölçü su (5000-6000 ppm klor açığa çıkarır)
  • 1/100’lük çamaşır suyu hazırlanışı: 1 ölçü çamaşır suyu + 99 ölçü su (500-600 ppm klor açığa çıkarır)
  • 1/100’lük çamaşır suyu elde etmek için pratik olarak 10 litre su içine 1 küçük çay bardağı çamaşır suyu konur.
  • Temaslılara yönelik herhangi bir ek önlem alınmaz. Toplumda sosyal mesafe kuralına uyulması, maske takılması ve el hijyeni başta olmak üzere kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerekir.
  • Temaslıların kendilerini 10 gün boyunca ateş ve solunum semptomları gelişimi için takip etmeleri, bu semptomlardan birinin gelişmesi durumunda maske ile en yakın sağlık kurumuna başvurmaları gerekir. Sağlık kuruluşuna başvurulması durumunda İş yeri yöneticisi telefonla bilgilendirilir.

COVİD-19 Pozitif tanısı alan kişi yakın temasları söz konusu olduğunda aile hekimliğine veya İlçe Sağlık Müdürlüğüne başvurulmalı ve evde izlem kuralları çerçevesinde hareket etmelidir. İş yeri yöneticisine telefon ile bilgi vermelidir.

Sağlık kuruluşunun yönlendirmesine göre hareket edilir ve iş yeri yöneticisi bilgilendirilir.

Virüsün kuluçka süresi 2 gün ile 14 gün arasında olduğundan evde izlem kurallarına göre hareket edilmelidir. (bknz:14 COVİD-19 hastası ile yakın temaslı olmanız durumunda yapılması gerekenler nelerdir?)

Aşağıdaki maddelerde belirtilen ziyaretçi tanımları yürütülmekte olan iş nedeniyle ilgili birime gelen kişiler için kullanılmaktadır.

  • COVID-19’un ana bulaşma yolu damlacık ve temas yoluyladır. İş yerleri, çalışanlar ve ziyaretçilerine COVID-19 bulaşması açısından risk oluşturabilirler.
  • İş yerlerinin girişine veya görünür bir yerine COVID-19 kapsamında alınması gereken önlemlerle ilgili bilgilendirici afişler (el yıkama, sosyal mesafe, maske kullanımı) asılmalı ve aşağıdaki önlemler alınmalıdır. İş yerlerinin girişinde ve içeride el antiseptiği bulundurulmalıdır.
    • Kalabalık oluşmasını engellemek için, dış kapıya içeriye girilmesini engelleyecek basit bir uyarıcı/engelleyici konulmalıdır. Bu, kapının her iki tarafından tutturularak asılabilecek basit bir kırmızı renkli kordon ya da şerit olabileceği gibi, kasa, plastik duba gibi bir blokaj materyali de olabilir.
    • İş yeri giriş ve çıkışlarında sosyal mesafe kurallarına (en az 1 metre) uyulmalı, girişlerde kişiler sıra ile içeriye alınmalı ve sırada durulması gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle belirlenmelidir.
    • Çalışan ve ziyaretçiler dahil iş yerinin büyüklüğü ve özelliğine göre 4 metrekare başına 1 kişi sayısı planlanarak kullanılmalıdır.
    • İş yeri girişinde/içeride uygun yerlerde ziyaretçi ve çalışanlar tarafından kullanılmak üzere el antiseptiği veya en az %70’lik alkol içeren kolonya bulundurulmalıdır.
    • El antiseptiğinin doluluk durumu belirli aralıklarla kontrol edilmeli ve her zaman dolu olması sağlanmalıdır.
    • İş yerlerine maske takılarak girilmeli ve içeride maske takılması sürdürülmelidir.
    • İş yerlerine misafir alınmamalıdır.
    • Personeli korumak için mümkünse masalar veya bankolar arasına ve müşteri alanı arasına şeffaf bir bariyer yerleştirilmelidir.
    • İş yeri içerisinde ziyaretçilerin su dışında içecek ve yiyecek tüketmesine izin verilmemelidir.
    • İş yeri içinde ziyaretçi bekleme yerleri arasında (en az 1 metre) olacak şekilde yer işaretlemesi yapılmalıdır.
    • İş yerlerinin kafeteryaları ve kantinlerinde Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan kantin ve kafeteryalarla ilgili uyarılar dikkate alınmalıdır.
    • İş yerleri içinde bulunan ofislerde Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan ofislerde alınacak korunma önlemleri ile ilgili uyarılar dikkate alınmalıdır.
    • İş yerlerinin havalandırılmasında Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan “COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak Önlemler”e uygun hareket edilmelidir.
  • COVID-19 KAPSAMINDA İŞ YERLERİNDE ZİYARETÇİLERE YÖNELİK ALINMASI GEREKEN GENEL ÖNLEMLER
    • Ziyaretçilerin iş yerinin girişinde görünür bir yere asılmış olan ve içeride uyulması beklenen kuralları açıklayan bilgilendirmeyi okuması sağlanmalıdır.
    • Bu bilgilendirme afişinde; ateşi 38 oC’den yüksek olanlarla öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı gibi belirtileri olan/gelişen, COVID-19 tanısı alan veya temaslısı olanların içeri alınmayacağı, COVID-19 belirtileri olanların da sağlık kurumuna gitmeleri gerektiği bilgileri yer almalıdır.
    • Ziyaretçilerin iş yerine grup halinde girmeleri engellenmelidir.
    • Ziyaretçi iş yerine girdiğinde alkol bazlı el antiseptiği veya en az %70’lik alkol içeren kolonya kullanmalıdır.
    • Ziyaretçiler, diğer ziyaretçiler ve çalışanlar ile aralarındaki sosyal mesafeyi korumaları hususunda uyarılmalıdırlar.
    • Ziyaretçiler iş yerlerinde ağız ve burnu tamamen kapatacak şekilde kuralına uygun maske takmalıdır. Bu tip yerlerde ve genel olarak toplum içinde bez maske takılması yeterlidir. Bunu yaparken bez maske kullanımı kurallarına uyulmalıdır.
    • Ziyaretçiler iş yeri içinde mecbur kalmadıkça yüzeylere dokunmamalıdır. Dokunulduğunda el antiseptiği veya en az %70’lik kolonya kullanılmalıdır.
  • COVID-19 KAPSAMINDA İŞ YERLERİNDE PERSONELE YÖNELİK ALINMASI GEREKEN GENEL ÖNLEMLER
    • İş yerinde 10 ve daha fazla personel çalışıyorsa COVID-19’dan sorumlu bir personel görevlendirilmelidir.
    • Personelin COVID-19’un bulaşma yolları ve korunma önlemleri konusunda bilgilenmesi sağlanmalıdır.
    • Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan çalışanlar tıbbi maske takılarak COVID-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık kurumuna yönlendirilmelidir.
    • COVID-19 tanısı alan ve tedavisi tamamlanan çalışanlar Sağlık Bakanlığı COVID-19 Rehberindeki kurallara göre yönetilmelidir.
    • Personelin tümü kuralına uygun olarak ağız ve burnu kapatacak şekilde maske takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmelidir. Yeni maske takılırken eller yıkanmalı veya el antiseptiği kullanılmalıdır.
    • Diğer kişiler ile en az 1 metrelik sosyal mesafe korunmalıdır. Mesafenin korunamadığı durumlarda tıbbi maskeye ek olarak yüz koruyucu da kullanılmalıdır.
    • Personelin el hijyenine dikkat etmesi sağlanmalıdır. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
    • Yalancı güven hissi oluşturarak COVID-19 bulaşma riskini arttırabileceği için, temizlik personeli, bulaşık yıkayanlar, kargo ürünü ve açık gıda ile temas eden çalışan personel haricindeki çalışanların eldiven kullanımı önerilmemektedir. Personel eldivenli iken herhangi bir yere dokunmamalıdır.
    • Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır.
    • Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp iş yerindeki “Atık Maske ve Eldiven” kovalarına atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalıdır.
    • Personel dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmelidir. Yemek yerken ya da su/çay/kahve içilirken, maske çıkarılacağı için bunun yapıldığı kapalı alanda Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan kantin ve kafeteryalarla ilgili uyarılar dikkate alınmalıdır.
    • Güvenlik görevlileri için “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan güvenlik görevlileri ile ilgili uyarılar dikkate alınmalıdır.
  • El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptikleri kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
  • Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağızın tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içinin kullanılması, mümkünse kalabalık yerlere girilmemesi önerilir.
  • Tıbbi maske kullanımı, fiziksel mesafe (en az 3-4 adım) ve el hijyeni tedbirlerine mutlaka uyulmalıdır.

Bireylerin konuşma esnasında veya öksürme gibi durumlarda ağız ve burundan çıkan damlacıkların ortama yayılarak hastalığın diğer bireylere bulaşmasını önlemek için tıbbi maske kullanımı gereklidir.

Maske kullanımı aşağıda belirtilen şekilde gerçekleştirilmelidir.

  • Maskeyi takmadan önce eller en az 20 saniye su ve normal sabunla yıkanır.
  • Maske; katlı kısmı dış tarafta kalacak, üst taraftaki metal şerit burun köprüsünün üzerine gelecek şekilde takılır.
  • Maske lastikli ise maskenin yanlarındaki lastikler kulak kepçesinden geçirilerek takılır.
  • Maske ipli ise maskenin üst kenarlarındaki ipler kulakların üstünden geçirilerek başın arka kısmında bağlanır, alt kenarındaki ipler ensede bağlanır.
  • Maskenin üst tarafındaki metal şerit burun köprüsünün üzerine hafifçe bastırılarak yerleştirilir.
  • Maske burun, ağız ve çeneyi tamamen kapatacak, kenarlardan hava geçişine izin vermeyecek şekilde takılır.

Virüsün bulaş riskini azaltmak için bireyler arasında olması gereken azami mesafedir. Bu mesafe en az 3-4 adım olmalıdır. Fiziksel mesafe ve tıbbi maske kullanımı birlikte uygulanarak bulaş riski azaltılabilmektedir.

Ellerin yüzeylerle teması sonucu bulaşan virüs ve bakterilerin su ve sabunla en az 20 saniye boyunca yıkanmasıdır. Virüs bulaşma riskini düşürmek için gerekli el hijyeni sağlanmadan ağız, burun ve göz ile temasından kaçınılmalıdır.

  • Yolcular servise binerken ve inerken fiziksel mesafe (>1 metre) kuralına uygun davranmalıdır. Fiziksel mesafe kuralının bozulmaması için önlemler alınmalıdır.
  • Yolcular, servise binmeden el antiseptiği veya en az %70’lik alkol içeren kolonya kullanmalıdır.
  • COVID-19 ile uyumlu belirtileri (ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb.) olanların tıbbi maske takması sağlanmalı, servise alınmamalı ve işveren bilgilendirilerek sağlık merkezine yönlendirilmelidir.
  • Servise binen tüm yolcular maske takmalı ve yolculuk boyunca çıkarmamalıdır.
  • Servisi kullanan personel evlerden alınma sırasına göre en arka sıradan başlamak üzere öne doğru sağ ve sol sıralarda cam kenarlarına oturmalıdır. Cam kenarları dolduktan sonra binen personeller arkadan öne doğru çapraz şekilde koridorlara oturtulmalıdır. Çapraz şekilde oturma düzeni de bittikten sonra binen personel arkadan öne olmak üzere boş koltuklara alınır.
  • Koltuklara numara verilmeli, yukarıda ifade edilen düzene göre evden alınma sırasına göre her personelin hangi koltuğu kullanacağı sabit hale getirilmelidir.
  • Koltuk numarasına göre oturma listesi oluşturulmalı, liste serviste görünür şekilde asılmalı ve her personel işe gidiş ve dönüşlerde her gün kendine ayrılmış sabit koltukta seyahat etmelidir.
  • Damlacık oluşturması nedeniyle servis içinde konuşulmamalı ve bağırılmamalıdır.
  • Serviste bir mecburiyet olmadıkça su dahil içecek ve yiyecek kullanılmamalıdır.
  • Kapalı alanlar her gün su ve deterjanla düzenli olarak temizlenmelidir.
  • İş yerinde özellikle sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri gibi) temizliğine dikkat edilmelidir. Bu amaçla, su ve deterjanla temizlik sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52-9) kullanılabilir. Klor bileşikleri yüzeylerde korozyon oluşturabilir. Dayanıklı yüzeyler için kullanılması önerilen bir dezenfektandır. Tuvaletlerin dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 7681-52 kullanılmalıdır.
  • Klor bileşikleri ile temizlik yapılmasının uygun olmadığı yazar kasa, bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleri %70’lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.
  • Temizlik yapan personelin tıbbi maske ve eldiven kullanması sağlanmalıdır. Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp iş yerindeki çöp kutusuna atmalı ve ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalıdır.
  • İş yerlerinin kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalıdır.
  • Merkezi havalandırma sistemleri bulunan binaların havalandırması %100 doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda yapılmalıdır. Vantilatörler çalıştırılmamalıdır. Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”nde yer alan “COVID-19 Kapsamında Klima/İklimlendirme Sistemlerinde Alınacak Önlemler”e uygun hareket edilmelidir.
  • Çamaşır suyu hazırlama oranları (%10-%1):
    • 1/10’luk çamaşır suyu hazırlanışı: 1 ölçü çamaşır suyu +9 ölçü su (5000-6000 ppm klor açığa çıkarır)
    • 1/100’lük çamaşır suyu hazırlanışı: 1 ölçü çamaşır suyu + 99 ölçü su (500-600 ppm klor açığa çıkarır)
    • 1/100’lük çamaşır suyu elde etmek için pratik olarak 10 litre su içine 1 küçük çay bardağı çamaşır suyu konur.

COVİD-19 koruyucu malzeme ihtiyaçları tüm bölüm ve birimlerin talepleri doğrultusunda İş Sağlığı ve Güvenliği birimi tarafından dağıtımı yapılmaktadır. Dağıtımlar her personel için günlük 2 adet maske ihtiyacını karşılayacak sayıda hesaplanarak 1 aylık süre için verilmektedir. Çalışanlar bu ihtiyaçlarını kendi bölüm / birimlerinden sağlayacaklardır.

Eldiven, temizlik personelinin kullanımı için dağıtılmaktadır. Diğer çalışanların eldiven kullanması el sağlıklarını olumsuz etkileyeceğinden ve hastalığın yüzeylere yayılmasına sebep olabileceğinden önerilmemektedir.

Bölüm ve birimlerde ortak kullanım alanlarında bulundurulmak üzere el dezenfektanlarının da dağıtımı yapılmaktadır. Su ve sabuna ulaşımın mümkün olduğu alanlarda el dezenfektanı kullanımı önerilmemektedir.

Ankara Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü İl Hıfzıssıhha Kurulunun 26/08/2020 tarihli 2020/69 karar sayısının "B" bendi ile “Kamu kurum ve kuruluşlarında yemekhane hizmetleri hariç olmak üzere kişilere (personel, ziyaretçi ya da hizmet almak için bulunan vatandaşlarımız da dahil) yapılacak her türlü yiyecek­ içecek (paketli su servisi hariç) ikramının durdurulmasına,” karar verilmiştir. Bu nedenle ilgili madde gereği istisnalar hariç olmak üzere iş yerlerinde yiyecek ve içecek ikramları yapılmamalıdır.

  • İş yerinde 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve öğrenci/paydaş planlaması yapılmalıdır.
  • İş yerinde personelin birbiriyle ve öğrenci/paydaş aralarında sosyal mesafeyi (en az 1 metre, 3-4 adım) koruyacak şekilde düzenleme yapılmalıdır.
  • Öğrenci/paydaş iş yerine tek başlarına girmelidir. Eşlik eden diğer kişilerin dışarıda kalmaları özendirilmelidir.
  • İş yerine misafir alınmamalıdır.